Nina 2012

Welk Stresstype ben jij?(Tekst: Inge Taucher)

Met tips om de druk te weerstaan!

Een beetje stress hoort erbij, maar soms wordt het te veel en ga je door het lint. Omgaan met druk lukt beter als je goed begrijpt wat voor een stresstype jij precies bent. Experte Anne-Marie Frisque. psychotherapeute en arts, onderscheidt er vijf en geeft gouden tips.

De Chaoot

typisch voor een chaoot: aan drie dingen tegelijk beginnen, maar niets afmaken. Het is een verstrooide professor die afspraken vergeet en een hamsteraar die niets kan weggooien. Dat geeft chaos in het hoofd, in huis of op het werk. En stress, omdat chaoten niets terugvinden of daar veel tijd mee verliezen en belangrijke dingen vergeten. Terwijl ze ook heel creatief kunnen zijn en schitterende ideeën hebben.

Lezeres Eva (36)

heeft een vriend en werkt als grafisch ontwerper: "Gelukkig werk ik in een strak team, dat weet hoe ze met mijn chaos moeten omgaan. Ze houden deadlines in de gaten en geven mij bij elke opdracht een prioriteit mee, zodat ik mijn creativiteit kan botvieren. Zolang ze mij maar niet in detail zeggen hoe ik iets moet doen. Alleen thuis is het soms erg. Ik vergeet de brievenbus leeg te maken, open dan alle post tegelijk en leg die opzij met 'dat handel ik straks wel af'. Want nu ga ik koken. En dat hippe shirt voor morgen zoeken. Onderweg merk ik dat de tandpasta op is en vind ik een halfvolle kop thee van eergisteren. tegen dan ben ik de post vergeten. Maar plots valt alles op mijn hoofd. Dan zie ik die stapel papieren of die berg strijk liggen en blokkeer ik. Hoe moet ik daaraan beginnen? Stress!"

Tips van de expert

• Stel prioriteiten in je routine maar ook in je totale leven. Maak een lijst van belangrijke dingen en werk die één voor één af.
• Omring je met een netwerk van mensen, die wel georganiseerd zijn.

DE IDEALIST

Idealisten hebben vaak een geëngageerd beroep, zoals arts, verpleegster, leraar of therapeut. Het is hun missie te helpen en dat doen ze graag. Alleen hebben ze het soms moeilijk om los te laten. Hun betrokkenheid is groot, maar ze riskeren een burn-out door te veel werk, zker als ook de waardering ontbreekt.

Lezeres Ilse (28)

is receptioniste en woont samen: "Er zijn al genoeg vervelende mensen. Dus leg ik mijn vriend na zijn hectische werkdag graag extra in de watten. Als een vriendin haar hart wil luchten, luister ik. En sinds mijn zus gescheiden is, probeer ik er voor haar te zijn. Alleen wordt het me soms te veel en vlieg ik plots uit om niets. Dan besef ik wel dat ik tijd voor mijzelf moet maken. Zo heb ik me vorige week een uur in de badkamer opgesloten voor een beautysessie. Goed dat ik niet in de sociale sector werk, ik zou mij al die ellende te veel aantrekken."

Tips van de expert

• Leer accepteren wat je niet kan veranderen.
• Ken je grenzen en stop op tijd voor een rendez-vous met jezelf.

DE RAMPDENKER

Rampdenkers piekeren vaak. Ze kunnen moeilijk relativeren. In hun hoofd zitten ze in de toekomst: ze stressen op alles wat zou kunnen mislopen. Daarbij vergeten ze dat je er geen vat op hebt, als dingen dan toch een keer fout gaan.

Lezeres Carole (27)

werkt in een boetiek en is getrouwd: "Laatst kwam mijn man anderhalf uur te laat van zijn werk. Paniek! Ik kon hem niet op zijn gsm bereiken. De trein was toch niet ontspoord? Had hij wel een lange meeting of had hij een minnares? Of was hij van de trap gevallen en lag hij in een ziekenhuis dat mijn nummer niet vond? Ik probeer me wel af te leiden door tv te kijken. Maar om de haverklap ren ik naar het toilet of bel ik zijn gsm. Ergens vind ik het belachelijk. Maar anderzijds ben ik zo toch op het ergste voorbereid. Overigens was er die avond een treinpanne, op een plek zonder gsm-ontvangst.

Tips van de expert

• Vraag je af hoe groot de kans nu echt is dar er een ramp gebeurt. Is een andere verklaring niet veel waarschijnlijker?
• Sta stil bij alledaagse dingen als douchen of tandenpoetsen: hoe voelt het water? De zeep? De handdoek? Intussen 'vergeet' je te piekeren.
• Probeer de 5-4-3-2-1-techniek. Beschrijf 5 dingen die je ziet, die je hoort en die je voelt. Daarna hetzelfde met 4 dingen, met 3 en 2 en 1.
• Volg een cursus mindfulness om meer in het 'nu' te leven en los te laten.

DE PERFECTIONIST

Voor perfectionisten moet alles verlopen zoals zij willen, anders dreigt er een conflict. Ze plannen graag alles tot in de puntjes, en stellen vaak hoge eisen aan zichzelf én aan hun omgeving. Alleen verlopen de dingen in werkelijkheid vaak niet zoals gepland. En dat geeft hen stress. In dat opzicht zijn perfectionisten weinig flexibel. Vaak zijn ze ook bang om fouten te maken of voelen ze zich daar schuldig om.

Lezeres Marie (34)

is getrouwd, heeft twee kinderen en werkt als zelfstandig marketingconsulente: "Elke zondagavond begin ik te flippen en maak ik blijkbaar iedereen zot! Ik besef dat er nog maar een paar uurtjes van het weekend overblijven. En plots wil ik alles klaarstomen voor de week. het moet snel gaan, er mag niets blijven liggen, de kinderen moeten opruimen... Dan ga ik doordrammen en overreageren. Hatelijk! Misschien heeft het ermee te maken dat ik in het weekend alles loslaat en dan op korte tijd weer controle wil opbouwen. In de week ben ik erg veeleisend voor mezelf en ook voor anderen. Op het werk moeten dingen perfect gebeuren, ik leg de lat erg hoog. Ik erger me verschrikkelijk als ik een detail over het hoofd heb gezien.

Tips van de expert

• Verander de manier waarop je naar dingen kijkt, door 'moeten' te vervangen door 'willen' of 'mogen'. Dat geeft een duidelijker beeld van wat je jezelf oplegt en wat je echt wilt, en zorgt voor een gevoel van vrijheid.
• Focus bij jezelf en bij anderen (ook kinderen!) niet op fouten, maar op succes: op wat lukt.

DE WORKAHOLIC

Workaholics zijn hyperactief en ongeduldig. Ze meten hun eigenwaarde af aan hun imago of materiële dingen. Als hun werk wegvalt gaapt er een zwart gat. Ze maken veel stresshormoon aan, hebben vaak een hoge bloeddruk, snelle hartslag en hoge cholesterol.

Lezeres Kato (31)

is single en heeft een job in de reclame: "Ik ben ambitieus en resultaatgericht. Ik kan niet tegen getreuzel. Dat is zo op het werk, waar ik dossiers graag op tijd afheb, zodat ik mijn tanden in iets nieuws kan zetten. Normaal is dat leuk. Maar als er dan iemand een babbeltje slaat aan de koffie of voor verkeerde papieren zorgt, raak ik overstresst! Hetzelfde in de supermarkt. Vorige vrijdag holde ik door de winkel op zoek naar dat ene ingrediënt dat ik nog miste. Uitgerekend dan loopt iedereen je voor de voeten. Tja, dan snauw ik: 'Ja, en nu is het mijn beurt, ja? Bedankt!'"

Tips van de expert

• Zorg voor ontspanning. Met sporten verbruik je adrenaline. Gevorderden kunnen yoga proberen.
• Oefeningen voor beginners: je spier opspannen en dan weer ontspannen. Overloop alle spiergroepen (armen, benen, bovenrug, nek...) één tot drie keer.
• Buikademhaling brengt rust. Bovendien kan je het altijd en overal toepassen.