BodyTalk januari 2012

Omgaan met stress (Marleen Finoulst)

Laat de eindejaarsstress aan jou voorbijgaan, en maak van de kerstperiode een tijd van rust en ontspanning. Dat doe je zo.

"Luxe- of ernstige stress, wat telt is hoe je ermee omgaat. Tel je zegeningen op het einde van de dag. Wat was leuk, wie was lief, wat vond je prettig?"

Draai doemgedachten om: "Ik heb niet gefaald, maar een manier gevonden waarop het niet werkt."

In Nederland geeft pedagoge Emmeliek Boost workshops over omgaan met decemberstress. Steeds meer mensen raken dolgedraaid in de aanloop naar de eindejaarsfeesten, op zoek naar passende geschenken, een origineel kerstmenu of een feestelijke outfit.

Stress is een gevoel van spanning dat optreedt als je vreest dat je niet langer opgewassen bent tegen de eisen die je jezelf oplegt of tegen de verwachtingen van je omgeving. Op die manier omschrijft dokter Anne_Marie Frisque in haar boek De kracht van stress treffend waar dat opgefokte gevoel precies om draait. Stress doen we ons veelal zelf aan door de wijze waarop we naar de dingen kijken. Natuurlijk is niet alle stress even eenvoudig te vermijden. Stress door de dood van een kind, door het verlies van een partner, door een echtscheiding, als gevolg van een ernstige ziekte of door een te hoge werkdruk is fundamenteel anders dan eindejaarsstress. Stresserende omstandigheden horen bij het leven. Of het nu om luxe- of om ernstige stress gaat, wat telt is hoe je ermee omgaat.

Vooruitdenken voor succes (Marleen Finoulst)

Anne-Marie Frisque leert patiënten omgaan met stress. Dat kan op verschillende manieren, die ze in haar boek samenvat in 7 sleutels die de veerkracht vergroten. Iedere sleutel wordt wetenschappelijk onderbouwd en voorzien van praktische tips en verhalen uit de praktijk. Er worden ook oefeningen voorgesteld en bestaande initiatieven toegelicht. De lezer kiest welke technieken hem het best liggen. Niet iedereen is gebaat met een cursus start-to-run. Sommigen voelen meer voor methoden die gebruik maken van verbeelding of muziek.

In ons drukke bestaan is timemanagement een van de belangijkste manieren om stress te hanteren. Goed plannen, dringende en minder dringende zaken van elkaar onderscheiden, voldoende reservetijd voorzien voor ontspanning of onverwachte gebeurtenissen: de theorie is genoegzaam gekend. Een waardevolle tip van Frisque is de als-dan-planning. Je wil gezonder eten maar grijpt bij honger telkens naar een snoepreep? Maak vooraf een concreet voornemen: als ik straks honger krijg, zal ik een mandarijntje eten. Vooruit-denken creëert in je hersenen een verbinding tussen situatie en gedrag. Zelfs op drukke momenten herkent je brein de als-situatie (ik heb honger) en koppelt het die automatisch aan de geplande dan-actie (ik eet een mandarijn).

spot op de zonnekant (Marleen Finoulst)

Een tweede sleutel focust op de wijze waarop we naar de werkelijkheid kijken. Stilstaan bij problemen veroorzaakt stress, terwijl kijken naar de zonnige kant ontspanning brengt. Tip: tel je zegeningen op het einde van de dag. Wat was leuk, wie was lief, wat vond je prettig? Door te focussen op successen in plaats van op problemen word je vanzelf een gelukkiger mens. Relativeren is een ander belangrijk wapen om stress te vermijden (zie ook Bodytalk december 2010 p44-45). Als je boos of verdrietig bent, bedenk dan hoe het erger had kunnen zijn. Tip: een positieve manier om anders te kjken naar een mislukking is denken in de stijl van "Ik heb niet gefaald, ik heb een manier gevonden waarop het niet werkt".

Aanval op de koekjesdoos (Marleen Finoulst)

Stress omzetten in ontspanning kan met relaxatietechnieken: de derde sleutel. Kies de techniek die het beste bij je persoonlijkheid past. Dat kan een rustgevende bezigheid zijn, zoals een warm bad nemen, maar evengoed sporten of mediteren.

De vierde sleutel is leven in het nu. Een mens heeft tussen 40.000 en 60.000 gedachten per dag, en 95% daarvan gaat over het verleden of de toekomst. Piekeren over dingen die gebeurd zijn of die als een zwaard boven het hoofd hangen vormt een belangrijke bron van stress. Diverse technieken helpen de aandacht te houden bij het nu. Tip: probeer iedere dat 1 activiteit met volle aandacht te doen (tanden poetsen, douchen, ontbijten...).

Vervolgens zijn er de hardnekkige slechte gewoonten, zoals een sigaret opsteken als je gestrest bent of dat volledig pak koekjes in 1 keer verorberen. Een ongezonde levensstijl maakt dat we minder energie hebben en daardoor juist minder opgewassen zijn tegen stress. maar gezonde leefgewoonten nastreven lukt net het moeilijkst in periodes van stress. Tip: begin met ongezonde gewoonten op ontspannen momenten te vermijden, dan is dat glas wijn of die ene sigaret bij stress al minder erg.

Stop getob in een ballon (Marleen Finoulst)

Een goed sociaal netwerk is sleutel nummer 6. Voor vrienden moet je tijd maken. Een goede balans tussen werk en leven geeft je meer veerkracht. Omring je met mensen die je kracht geven en ban wie de energie uit je wegzuigt. Dat laatste vraagt assertiviteit. Tip: "neen" leren zeggen is "ja" zeggen tegen iets belangrijkers. Conflictenmet anderen vreten energie. Een time-out inlassen kan wonderen doen. Er een nachtje over slapen brengt vaak raad. Neem de tijd om af te koelen alvorens in discussie te gaan. De laatste en origineelste sleutel is: gebruik je fantasie. Zet je nodeloze piekergedachten in tekstballonnen en laat ze opstijgen, of dump ze op een vrachtschip en duw dat van je af.